Współczesne samochody wyposażone są w kilka różnych rodzajów filtrów. Wszystkie filtry samochodowe odpowiadają za podobną kwestię, tzn. za czystość konkretnej substancji. Jednakże zarówno ich zasada działania, wydajność, budowa, a także elementy, które mają one czyścić, różnią się.
Warto scharakteryzować pokrótce wszystkie filtry, dlatego że pełnią one niezwykle istotną rolę w samochodzie. Można bez żadnej przesady napisać, że bez sprawnie działających filtrów żadne auto nie jest w stanie poruszać się po drogach.
Wyróżnia się trzy podstawowe filtry samochodowe w większości pojazdów z silnikami spalinowymi. Są to filtr oleju, paliwa oraz powietrza. Zanim sporządzony zostanie krótki opis każdego z nich, celowe wydaje się zaznaczenie, że wszystkie one należą do elementów eksploatacyjnych, tzn. szybko zużywają się w czasie pracy samochodu. Muszą zatem być regularnie wymieniane, aby utrzymywać wydajne funkcjonowanie. Przeciętnie wymiana filtra odbywać się musi co ok. 20 – 40 tysięcy kilometrów.
Filtr oleju jest elementem układu smarowania. Czyści on, jak można wywnioskować z nazwy, olej samochodowy. Jak wszystkie filtry samochodowe, musi on czyścić substancję, za którą „odpowiada” z pyłu, drobinek kurzu, cząstek asfaltu i wszystkich innych zabrudzeń, które mogą przeniknąć do oleju silnikowego. Filtr oleju różni się tym od pozostałych, że oprócz wymienionych zabrudzeń pochodzących z zewnątrz, musi też filtrować drobiny pochodzące z samego oleju. Należą do nich pozostałości po termicznym rozkładzie i spalaniu oleju, a także pozostałości po niespalonym paliwie. Druga różnica pomiędzy omawianym filtrem a innymi urządzeniami tego typu wynika z wielości rodzajów, w jakich filtr ten występuje. Można wyróżnić ich co najmniej kilkanaście.
Budowa filtra oleju jest prosta, składa się bowiem z obudowy oraz wkładu filtrującego. To ta część właśnie odpowiada za spełnianie najważniejszych funkcji czyszczących.
Drugim urządzeniem opisanym pokrótce w niniejszym artykule będzie filtr paliwa. Jest to filtr odpowiedzialny za usuwanie z paliwa drobinek kurzu, pyłu, ziarenek piasku i wielu innych rodzajów zabrudzeń. Musi on wykazywać się odpornością większą niż inne filtry samochodowe, ponieważ pracuje w wyjątkowo trudnych warunkach. Rozgrzane paliwo ma temperaturę bardzo wysoką, toteż zachowanie go czystym to proces skomplikowany.
Co istotne, filtr paliwa stosuje się w samochodach stosujących oba rodzaje zapłonu (samoczynny oraz iskrowy), jednakże specyfikacje filtru różnią się w tych dwóch przypadkach, ponieważ każdy z nich jest zmuszony filtrować innej wielkości zabrudzenia. Filtr montowany w silnikach z zapłonem samoczynnym, tzn. w silnikach Diesla, filtruje drobiny o wielkości przekraczającej 3 mikrometry, dodatkowo też musi wytrącać wodę zawartą w paliwie. Z kolei w silnikach benzynowych filtr paliwa nie przepuszcza drobinek większych niż 10 mikrometrów. W obu rodzajach odpowiednio dostosowana jest warstwa filtrująca i, co oczywiste, różnią się okresem przydatności – filtr stosowany w silnikach Diesla działają dużo krócej, bo na ich powierzchni zatrzymuje się dużo więcej zabrudzeń.
Trzecim filtrem jest filtr powietrza. To urządzenie dba z kolei o czystość mieszanki powietrzno-paliwowej, filtrując powietrze i oczyszczając je z zanieczyszczeń podczas przepływu przez układ dolotowy silnika, którego jest elementem. Jak wszystkie filtry samochodowe, filtr powietrza składa się z różnych rodzajów, wśród których każdy przydatny jest w nieco innych warunkach.
Podstawowe kryterium podziału to sposób działania. Tu wyróżnia się filtry suche i mokre, które do filtrowania wykorzystują olej. W ramach filtrów suchych wymienić też można filtr kabinowy, montowany w samochodach z klimatyzacją. Charakteryzuje się on większą powierzchnią czynną, dłuższym okresem funkcjonowania (rzadsza wymiana), a także efektywnością w filtrowaniu najtrudniejszych zabrudzeń.
Wszystkie wspomniane filtry samochodowe są tak samo ważne dla silnika samochodowego. Wszystkie one, jak wspomniano, muszą być wymieniane regularnie. Ale też wszystkie one nie należą do drogich urządzeń, a ich wymiana nie jest skomplikowana. I to jest najbardziej pozytywnym elementem opisu filtrów samochodowych.
